ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΕΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΕΞ ΑΓΡΑΦΩΝ

Εορτάζει: 7 Ιανουάριου

(Γεωργίου Μηλίτση, Τρίκαλα, 1998)

Α) ΣΥΝΑΞΑΡΙ

α) Τὸ μοναστήρι τοῦ Δουσίκου

Στὶς πλαγιὲς τοῦ Κόζιακα περικυκλωμένο ἀπὸ καστανιὲς καὶ βελανιδιές, ὑψώνεται μεγαλόπρεπο τὸ μοναστήρι τοῦ Δουσίκου. Ἕνα μοναστήρι μὲ μακραίωνη ἱστορία ποὺ εἶναι ἀδύνατο νὰ γράψεις ὅλα ὅσα πρόσφερε καὶ προσφέρει, ὄχι μόνον στὴν ἐκκλησία καὶ τὴν πατρίδα, ἀλλὰ καὶ στοὺς κατοίκους τῆς περιοχῆς.

Κτήτορες τῆς Ἱερᾶς καὶ Σεβασμίας Μονῆς τοῦ Δουσίκου εἶναι ὁ Ἅγιος Βησσαρίων ἐπίσκοπος Τρίκκης ὁ Θαυματουργὸς καὶ ὁ ἀδελφός του Νεόφυτος.

Στὰ μαῦρα χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας τὸ μοναστήρι ἦταν κρησφύγετο τῶν ἁρματωλῶν καὶ τῶν κλεφτῶν τῆς περιοχῆς. Στὸ κρυφὸ σχολειὸ ποὺ λειτουργοῦσε στὰ παρεκκλήσια του ἀνέβαιναν τὰ σκλαβόπουλα τῆς Πόρτας καθῶς καὶ τῶν ἄλλων κοντινῶν χωριῶν καὶ μάθαιναν γράμματα καὶ ἑλληνικὴ ἱστορία. Μὲ χρήματα τῆς Μονῆς πολλὰ κοινωνικὰ ἔργα ἔγιναν γιατὶ οἱ πατέρες ἀκολουθοῦσαν τὸ παράδειγμα τοῦ κτήτορα Ἁγίου Βησσαρίωνος. Ὅλα αὐτὰ ἔκαναν τὸ μοναστήρι γνωστὸ στοὺς ἐγγὺς καὶ τοὺς μακράν.

Ὁ προσκυνητής, ὅταν θὰ ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἱερὰ Μονή, ἔχει τὴν εὐκαιρία ἀλλὰ καὶ τὴν εὐλογία νὰ προσκυνήσει, ἀνάμεσα στὰ ἄλλα ἅγια λείψανα, καὶ τὴν χαριτόβρυτο ἁγία κάρα τοῦ Ἱερομάρτυρος Ἰωάννου τοῦ ἐξ Ἀγράφων καὶ ἐν Ἀνδριανουπόλει μαρτυρήσαντος.

β) Ἡ ἐπίγεια πατρίδα του.

Ποιὰ εἶναι ἡ ἐπίγεια πατρίδα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου δὲν γνωρίζουμε. Στὸν κώδικα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Δουσίκου, σημειώνεται ὅτι εἶναι ἐκ κλίματος Ἀγράφων. Πάντως, κατὰ τὴν γνώμη μας, ἡ ἐπίγεια πατρίδα του θὰ εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ Ἀγραφιώτικα χωριὰ ποὺ εἶναι κοντὰ στὴν Ἱερὰ Μονὴ Δουσίκου.

Ἡ περιοχὴ τῶν Ἀγράφων ἦταν καὶ εἶναι μιὰ ἄγονη καὶ φτωχὴ περιοχή. Οἱ κάτοικοί της γιὰ νὰ ἐξοικονομήσουν τὰ πρὸς τὸ ζεῖν ἀναγκάζονται νὰ ἀφήσουν τὶς φαμίλιές τους καὶ νὰ πάρουν τὸν δρόμο γιὰ τὴν ξενιτειά. Ἄλλοι πήγαιναν σὲ κοντινὲς πόλεις ὅπως ἦταν τὰ Τρίκαλα καὶ ἄλλοι πιὸ μακριά, στὴν Θεσσαλονίκη. Δὲν ἦταν λίγοι ἐκείνοι ποὺ πήγαιναν στὴν Βλαχία ἤ τὴν Πόλη. Ἐκεῖ στὴν ξενιτειὰ δούλευαν νυχθημερόν, χωρὶς τὴν παραμικρὴ ξεκούραση καὶ ζοῦσαν μὲ τὸ ὄνειρο καὶ τὴν ἐλπίδα μιὰ μέρα, ἀφοῦ ἀποκτήσουν ὀρισμένα χρήματα, νὰ ἐπιστρέψουν στὰ χωριά τους, στὶς πατρικές τους ἑστίες.

γ) Στὴν Ἀνδριανούπολη.

Μακριὰ ἀπὸ τὸ χωριό του βρέθηκε καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης. Δὲν γνωρίζουμε ἄν στὴν Ἀνδριανούπολη πῆγε λαϊκὸς ἀκολουθῶντας τὸν πατέρα του ἤ ἦταν τὸ πρῶτο παιδὶ τῆς οἰκογένειάς του, νὰ δεῖ καλύτερες ἡμέρες. Οὔτε ἀκόμα ξέρουμε ἄν πῆγε ἐκεῖ σὰν κληρικός. Πάντως, γιὰ νὰ εἶναι ἕνας ἱερομόναχος, τὴν ἐποχὴ ἐκείνη μακριὰ ἀπὸ τὴν μονὴ τῆς μετανοίας του καὶ νὰ ὑπηρετεῖ τὶς θρησκευτικὲς ἀνάγκες τῶν Ἑλλήνων τῆς Ἀνδριανουπόλεως θὰ πρέπει νὰ εἶχε ὄχι τυχαία Παιδεία.

Δ) Ὁ Ἅγιος σὰν ποιμένας

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης σὰν πραγματικὸς ποιμένας ποὺ ἦταν, καθημερινὰ προσπαθοῦσε νὰ ἀνακουφίσει τὸν πόνο ποὺ τόσος πολὺς ὑπῆρχε γύρω του. Ἔτρεχε ἀπὸ σπίτι σὲ σπίτι, ὅπου πρόσφερε ὑλικὴ ἀλλὰ καὶ πνευματικὴ βοήθεια. Ὅ,τι τοῦ πρόσφεραν οἱ πιστοί, ποὺ μποροῦσαν νὰ δώσουν, ἀμέσως πήγαινε στὰ σπίτια ὅπου ὑπῆρχαν χῆρες, ὀρφανά, ἄῤῥωστοι καὶ ἐγκαλελειμμένοι γέροντες. Γνώριζε ὅτι τὸ κλειδὶ ποὺ ἀνοίγει τὴν πόρτα τοῦ Παραδείσου εἶναι ἕνα καὶ μόνο ἡ ἀγάπη. Τὸ παράδειγμά του ἔδινε δύναμη, κουράγιο καὶ θάῤῥος στοὺς σκλαβωμένους Ἕλληνες καὶ ἀναπτέρωνε τὸ ἠθικό τους.

Καθημερινὰ λειτουργοῦσε γιατὶ ἤξερε τὴν μεγάλη ὠφέλεια ποὺ ἔχει ὁ ἱερεὺς καὶ οι πιστοί. Προέτρεπε τοὺς Χριστιανοὺς ἐκκλησιάζονται τακτικά, εἰ δυνατὸν κάθε Κυριακὴ καὶ μεγάλη ἑορτή. Σὲ κάθε ἀκολουθία ποὺ τελοῦσε, μιλοῦσε στοὺς πιστοὺς καὶ τοὺς ἐνθάῤῥυνε. Ὑπενθύμιζε τὴν ἔνδοξη καὶ μακραίωνη ἱστορία τῆς φυλῆς μας, τοὺς θρύλους καὶ τὶς παραδόσεις καὶ τὰ ὄνειρα τῶν ῥαγιάδων.

Ἰδιαίτερα τόνιζε στοὺς πιστοὺς τὸ καθῆκον τῆς φιλοξενίας. Ἡ Ἀνδριανούπολη συνεκέντρωνε καθημερινὰ πολλοὺς ἐπισκέπτες, οἱ περισσότεροι φτωχοί, ποὺ πήγαιναν ἐκεῖ νὰ βροῦν δουλειά καὶ τὶς πρώτες μέρες συναντοῦσαν δυσκολίες στὸ νὰ βροῦν κάποιο κατάλυμα νὰ μείνουν προσωρινά. Στὸ ταπεινὸ και ἀπέριττο σπίτι του καθημερινὰ φιλοξενοῦσε πτωχούς, ὀρφανά, ξένους οἱ ὁποῖοι ἐκεῖ εὕρισκαν ζεστὸ φαγητὸ καὶ τόπο νὰ ξεκουραστοῦν. Ποτὲ δὲν ἔφαγε μόνος του, εἶχε πρότυπό του τὸν Ἀβραάμ.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης μεσολαβοῦσε πάντα στὶς ἀρχὲς ὑπὲρ ἐκείνων ποὺ διώκονταν ἀπὸ τοὺς Τούρκους. Βοηθοῦσε ὅσους εἶχαν ἀνάγκη μὲ ὁποιοδήποτε τρόπο. Πολλοὶ ζητοῦσαν συχνὰ τὴν συμβουλή του. Ὅλοι ἔφευγαν ἱκανοποιημένοι. Προσπαθοῦσε πάντα νὰ φέρνει εἰρήνη, νὰ συμφιλιώνει, νὰ ἔρχεται ἀρμονία στὶς οἰκογένειες.

Ἵδρυσε σχολεῖο στὸ ὁποῖο δίδασκε μόνος του. Ἐκεῖ τὰ σκλαβόπουλα μάθαιναν νὰ διαβάζουν καὶ νὰ γράφουν. Μάθαιναν θρησκευτικὰ καὶ ἱστορία. Τοὺς δίδασκε τοὺς θρύλους καὶ τὶς παραδόσεις ποὺ ἔλεγαν ὅτι: πάλι μὲ χρόνια μὲ καιρούς, πάλι δικά μας θἆναι. Πόσες φορὲς δὲν κινδύνεψε γιὰ αὐτήν του τὴν δραστηριότητα.

ε) Ἡ σύλληψη τοῦ Ἁγίου

Ἡ φήμη του ὡς ἁγίου, ἐναρέτου, ἀφιλοχρήματου καὶ δραστήριου κληρικοῦ, ἁπλώθηκε σὲ ὁλόκληρη τὴν Ἀνδριανούπολη. Ὅ ἅγιος βίος του ἔγιναν αἰτία νὰ τὸν σέβονται καὶ νὰ τὸν εὐλαβοῦνται ὄχι μόνο οἱ Ἕλληνες καὶ οἱ Τοῦρκοι, ἀκόμα καὶ πολλοὶ Ἑβραίοι. Αὐτὸ ὅμως δὲν ἄρεσε καθόλου στοὺς φανατικοὺς Τούρκους. Ἤξεραν ὅτι ἄν τὸν συνελάμβαναν δὲν θὰ εἶχαν τὴν ὑποστήριξη ὅλων τῶν ὁμοεθνῶν τους. Γιὰ αὐτὸ σκέφτηκαν νὰ μεταχειριστοῦν ἕνα πανοῦργο τρόπο. Συκοφάντησαν στὸν Πασὰ τῆς Ἀνδριανουπόλεως ὄχι μόνον τὸν Ἱερομόναχο Ἰωάννη ἀλλὰ καὶ ἄλλους δέκα ἕξι ἱερεῖς, ὅτι τάχα προσπαθοῦσαν νὰ βαπτίσουν ἕνα τουρκόπουλο.

Ὁ Πασᾶς μόλις τοῦ τὸ ἀνήγγειλαν θύμωσε, καὶ ἔδωσε ἐντολὴ στοὺς Γενίτσαρους νὰ συλλάβουν ἀμέσως τοὺς δέκα ἑπτὰ ἱερεῖς. Ὅταν συγκεντρώθηκαν ὅλοι μπροστά τους ἔδωσε διαταγὴ νὰ τοὺς κλείσουν στὴν φυλακή. Τοὺς ὁδήγησαν σὲ σκοτεινὰ ὑπόγεια, ὅπου ἡ ὑγρασία, τὰ ποντίκια, οἱ κατσαρίδες, οἱ κοριοί, οἱ ψίλοι καὶ οἱ ψείρες ἦταν οἱ μόνιμοι σύντροφοι τῶν φυλακισμένων. Μετά ἀπὸ μερικὲς μέρες διέταξε νὰ τοὺς φέρουν μπροστά του καὶ θυμωμένος τοὺς λέει: Ἔχετε νὰ ἔκλέξετε ἀπὸ τὰ δύο τὸ ἕνα, ἤ νὰ ἀρνηθεῖτε τὴν πίστη σας καὶ ἐγὼ θὰ σᾶς χαρίσω τὴν ζωή σας καὶ θὰ σᾶς δώσω μεγάλα δωρήματα ἤ ἄν δὲν κάνετε αὐτό, θὰ σᾶς θανατώσω. Τότε, ὅλοι οἱ ἱερεῖς μὲ μιὰ φωνὴ ἀπάντησαν μὲ θαῤῥος στὸν ἡγεμόνα: Καὶ ἄν μᾶς ἔδινες χίλιες ζωές, μὲ κανένα τρόπο δὲν θὰ μποροῦσες νὰ μᾶς καταφέρεις νὰ ἀρνηθοῦμε τὸν Χριστό. Προτιμοῦμε νὰ λάβουμε πρόσκαιρο θάνατο καὶ νὰ ζήσουμε αἰώνια μετὰ τοῦ γλυκυτάτου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ γενναία ἀπάντηση τῶν ῥακένδυτων παπάδων ἔγινε αἰτία νὰ θυμώσει πολὺ ὁ Πασᾶς, ὁ ὁποῖος διέταξε τοὺς γενίτσαρους νὰ τοὺς βασανίσουν καὶ στὴ συνέχεια νὰ τοὺς θανατώσουν κόβοντάς τους μὲ τὸ ξίφος τὶς κεφαλές, στὶς 7 Ἰανουαρίου.

Τὶς μέρες ἐκεῖνες στὴν Ἀνδριανούπολη ἦταν συγγενεῖς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου. Θεώρησαν ὑποχρέωσή τους νὰ πάρουν τὰ ἱερὰ λείψανά του, ὅμως οἱ Τοῦρκοι στρατιώτες ζήτησαν ὑπέρογκο ποσὸ γιὰ νὰ τοὺς τὰ δώσουν καὶ ἀρκέστηκαν στὴν Ἁγία του Κάρα. Ὅταν ἔφθασαν στὸ χωριό τους, ὅλοι τὴν προσκύνησαν μὲ μεγάλη εὐλάβεια καὶ ἔπειτα ἀποφάσισαν νὰ τὴν παραδώσουν στὴν Ἱ. Μ. Δουσίκου, ὅπου οἱ πατέρες τὴν πήραν μὲ φόβο Θεοῦ καὶ τὴν τοποθέτησαν στὸ κοιμητήριό τους, στὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἁγίων Πάντων.

στ) Ὁ Θεὸς ἀποκαλύπτει τὸν Ἅγιό Του

Μετὰ ἀπὸ καιρό, ὁ Τριαδικὸς Θεὸς θέλησε νὰ δοξάσει τὸν δοῦλόν Του καὶ νὰ ἀποκαλύψει ὅτι βρίσκεται κοντὰ στὸν θρόνο τῆς Θεότητος καὶ ἀπολαμβάνει τὴν δόξα της.

Αὐτὸ ἔγινε ὡς ἑξῆς: Κάποιο βράδυ, οἱ πατέρες τῆς Μονῆς εἶδαν ἔντρομοι ἕνα φῶς στὸ κοιμητήριο. Φῶς διαφορετικὸ ἀπὸ αὐτὸ ποὺ γνώριζαν μέχρι τώρα. Κατάλαβαν ὅτι κάτι τὸ ἀσυνήθιστο συμβαίνει. Ἄρχισαν νὰ κάνουν δεήσεις καὶ προσευχὲς καὶ νὰ παρακαλοῦν τὸν Θεὸ νὰ τοὺς φανερώσει ποιὰ ἀπὸ ὅλες εἶναι ἡ ἁγία Κάρα. Γιὰ νὰ τὴν βροῦνε ἔβγαζαν κάθε βράδυ ἀπὸ μία κάρα ἔξω ἀπὸ τὸ Παρεκκλήσι τῶν Ἁγίων Πάντων. Τὸ φῶς ὅμως τὸ βράδυ ἄναβε μέσα στὸ κοιμητήριο. Ἦρθε ἡ σειρὰ νὰ βγεῖ ἀπὸ τὸ κοιμητήριο καὶ ἡ Κάρτα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου. Τὸ βράδυ ἐκεῖνο εἶδαν τὸ οὐράνιο φῶς νὰ τὴν λούζει. Τότε κατάλαβαν ὅτι ἡ Κάρα ποὺ ἔφεραν πρὶν ἀπὸ καιρὸ οἱ χωρικοί, εἶναι Κάρα Ἁγίου. Τὴν παίρνουν μὲ εὐλάβεια, ὕμνους, κωδωνοκρουσίες καὶ τὴν μεταφέρουν στὸ Καθολικό. Τὴν ἑπόμενη μέρα κάνουν ἁγιασμὸ καὶ τὴν τοποθετοῦν πάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα και τὴν τοποθέτησαν ἀργότερα σὲ ἀργυρὸ κιβώτιο.

Ζ) Θαύματα τοῦ Ἁγίου

Στὸν κώδικα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Δουσίκου ὁ Ἱερομόναχος Χατζη-Γεράσιμος ἀναφέρει κάποια θαύματα καὶ ὅτι ἔκανε καὶ πολλὰ ἄλλα.

α. Ἕνα ἀπὸ τὰ θαύματα ποὺ μᾶς περιγράφει εἶναι καὶ τὸ παρακάτω: Στὶς 5 Ἰανουαρίου τοῦ 1829 μετὰ ἀπὸ πρόσκληση, οἱ πατέρες μετέφεραν τὴν Ἁγία Κάρα στὸ χωριὸ Ῥάχοβο, ὅπου εἶχε πέσει λοιμικὴ νόσος. Ὅταν ἔφθασαν ἐκεῖ, οἱ πατέρες διεπίστωσαν ότι ὅλοι οἱ κάτοικοι τοῦ χωριοῦ ἦταν κλινῆρεις. Ἀμέσως κάνουν ἁγιασμό, ῥαντίζουν τὰ σπίτια τοῦ χωριοῦ καὶ πίνουν ὅλοι ἀπὸ τὸ ἁγίασμα. Ὀκτὼ μέρες ἔμεινε ἐκεῖ ἡ Ἁγία Κάρα. Ὅταν ἔφυγε, ὅλοι οἱ κάτοικοι ἦταν ἐντελῶς καλά.

β. Ἕτερον θαῦμα που γράφεται στὸν κώδικα: Δὲν μπορῶ νὰ ἀποσιωπήσω ὅτι καὶ κατὰ τὸ τρέχον ἔτος 1839 Ἰουνίου 25 ἤμουν ἔγκλειστος ἔσωθεν τοῦ μοναστηρίου μαζὶ μὲ τὸν συνάδελφόν μου κὺρ Ἱερώνυμον ὁ ὁποῖος ἦταν ἀσθενὴς καὶ κλινήρης, διότι πρήσθηκαν τὰ πόδια του ἀπὸ δύο πληγὲς ποὺ εἶχε, ἀκόμα δὲν εἶχε οὔτε ἄνεση ἤ ἡσυχίαν. Οἱ ἄλλοι πατέρες εἶχαν κατέβει στὰ λιβάδια ἀπὸ τὸν Μάϊο. Στὴν συνέχεια ὁ Χατζη-Γεράσιμος, γιὰ νὰ βοηθήσει τὸν Ἱερώνυμο, ἔκανε ἁγιασμὸ ἔχοντας πάνω στὸ τραπέζι τὴν κάρα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου. Παρεκάλεσε ἐκτενῶς τὸν Ἱερομάρτυρα νὰ κάνει τὸ θαῦμά του. Ὅταν τελείωσε ὁ ἁγιασμός, ἔδωσε στὸν π. Ἱερώνυμο νὰ πιεῖ ἀπὸ τὸ ἁγιασμένο νερό. Καὶ ὁ Ἅγιος ἀπάντησε στὶς ἱκεσίες του. Τὰ πόδια τοῦ π. Ἱερώνυμου ξεπρήσθηκαν καὶ οἱ πληγές του θεραπεύτηκαν.

Δὲν χωρεῖ ἀμφιβολία ὅτι ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ ἐξ Ἀγράφων θὰ ἔκανε καὶ ἄλλα θαύματα στὰ διάφορα μέρη ὅπου οἱ πατέρες τῆς Μονῆς πῆγαν τὴν ἁγία κάρα του.

Ἀκολουθία εἰς τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τὸν ἐξ Ἀγράφων συνέθεσε ὁ λόγιος Μητροπολίτης Ἄρτης καὶ Πρεβέζης Σεραφεὶμ Ξενόπουλος ὁ Βυζάντιος (1864-1894). Στὴν ἔκδοση δὲ αὐτὴ περιλαμβάνονται Χαιρετισμοί, Παράκλησις καὶ Ἐγκώμια εἰς στὸν Ἅγιο.

Ἄς ἔχουμε ὅλοι μας τὴν εὐλογία καὶ τὴν προστασία τοῦ θαυματουργοῦ Ἁγίου.

Ἀμήν.

πηγή: http://voutsinasilias.blogspot.gr/2011/01/7.html